İşverenlerin Uzaktan Çalışmaya Dayalı İstihdam Uygulamasında Yükümlülükleri
10.03.2021 tarih ve 31419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Uzaktan
Çalışma Yönetmeliği (“Yönetmelik”)
ile uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işler, verilerin korunması ve
paylaşılmasına ilişkin işletme kurallarının uygulanması ve uzaktan çalışmanın
usul ve esasları belirlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesi uyarınca uzaktan çalışanlar ve bu
çalışanların işverenleri Yönetmelik kapsamındadır.
i) Uzaktan Çalışmaya Geçiş ve Sözleşme
Yazılı sözleşme ile uzaktan çalışma ilişkisi kurulabilir veya hâlihazırda işyerinde çalışan işçinin iş sözleşmesi, çalışanın ve işverenin anlaşması halinde, uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilir.
Çalışanın uzaktan çalışma yapma talebi varsa, bu talebini yazılı olarak işveren sunar. İşin ve çalışanın niteliği dikkate alınarak uzaktan çalışmanın uygunluğu işverence değerlendirilir. İşveren tarafından yapılacak değerlendirme sonucu 30 (otuz) gün içinde çalışana yazılı olarak bildirilir. Talebin kabul edilmesi halinde işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümlerin yer alacağı bir yazılı sözleşme düzenlenir.
Uzaktan çalışmaya geçen çalışan, yazılı bir şekilde tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilir. İşveren, söz konusu talebi öncelikli olarak değerlendirir.
Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde ise uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmaz.
ii) Temin Edilecek Malzeme ve İş Araçları
Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi görevlerini ifa edebilmesi amacıyla gerekli malzeme ve iş araçları iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanacaktır. Malzeme ve iş araçlarının kullanım esasları ile bakım ve onarım koşulları işveren tarafından uzaktan çalışana bildirilir. İş araçlarının işveren tarafından sağlanmasını takiben, bunların işçiye teslim edildiği tarihteki bedellerini belirten iş araçları listesi, işveren tarafından yazılı olarak çalışana teslim edilmelidir.
iii) Çalışma Süreleri
Uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi hazırlanacak sözleşmede belirtilir. Mevzuattaki düzenlemelere bağlı kalmak koşuluyla taraflarca çalışma saatlerinde değişiklik yapılabilir ve işverenin yazılı talebi ile uzaktan çalışan fazla çalışma yapabilir.
iv) Verilerin Korunması
İşveren uzaktan çalışanı, verilerin korunması ve paylaşımına ilişkin bilgilendirmek ve verilerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Korunması gereken verinin tanım ve kapsamının sözleşmede ifade edilmesi gerekmektedir.
v) İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirleri
İşveren, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak çalışanı iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hakkında bilgilendirmekle, gerekli eğitimi vermekle, sağlık gözetimini sağlamakla ve gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.
vi) Uzaktan Çalışmanın Yapılamayacağı İşler
Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma işlemlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamaz.