Turkuaz Kart Yönetmeliği
6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun (“Kanun”) 11. ve 25. maddelerine dayanılarak hazırlanan Turkuaz Kart Yönetmeliği (“Yönetmelik”) 14.03.2017 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Böylece Kanun ile düzenlenen Turkuaz Kart uygulamasının esasları Yönetmelik ile belirlenmiş oldu. Ancak Yönetmelik’te de belirtildiği üzere başvuruya ilişkin teknik altyapı henüz oluşturulmadığından Yönetmelik’te düzenlenen uygulama prosedürü önümüzdeki dönemde değişecek gibi gözükmektedir. Buna karşın mevcut uygulama ile beraber Yönetmelik ile getirilen esaslar aşağıdaki incelememizde yer almaktadır.
Turkuaz Kart Nedir?
Turkuaz Kart, yabancılara, Türkiye’de süresiz çalışma ve ikamet hakkı veren, yakınına ise ikamet hakkı veren belgedir.
Turkuaz Kart verilecek yabancıların yakınları, Yönetmelik’te Turkuaz Kart sahibinin yabancı eşi ile kendisinin veya eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocukları olarak tanımlanmıştır.
Değerlendirme Kriterleri
Turkuaz Kart;
a) Eğitim düzeyi, ücreti, mesleki bilgisi ve deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ve benzeri nitelikleri itibarıyla yüksek nitelikli işgücü olarak değerlendirilen,
b) Yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü, bilimsel ve teknolojik gelişmeye yaptığı katkı ve benzeri özellikleri itibarıyla yüksek nitelikli yatırımcı olarak değerlendirilen,
c) Bilimsel ve teknolojik gelişmeye katkı sağlayan veya bilim, sanayi ve teknoloji alanlarında uluslararası düzeyde ülke menfaatleri açısından stratejik kabul edilen çalışmalar ve araştırmalar yapan bilim insanı veya araştırmacı,
d) Kültürel, sanatsal veya sportif faaliyetler açısından uluslararası düzeyde başarılı olan,
e) Türkiye’nin veya Türk kültürünün uluslararası tanınırlığına veya tanıtımına katkı sağlayan, Türkiye’nin milli menfaatlerine ilişkin hususlarda uluslararası düzeyde faaliyette bulunan yabancılara verilebilir.
Turkuaz Kart’ın Sağladıkları
Turkuaz Kart sahibi olan yabancılar süresiz çalışma izni hakkının dışında;
a) Türkiye’de askerlik yapma yükümlülüğünden muaftırlar.
b) Seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme haklarından yararlanamazlar.
c) Sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup, bu hakların kullanımında ilgili mevzuattaki hükümlere tabidirler.
d) Bu kişilerin, Türkiye’deki ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz iktisabı ile ferağı gibi konulara yönelik işlemleri, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından Türk vatandaşlarına uygulanmakta olan mevzuata göre yürütülür.
Gerekli Belgeler
Başvuru için aşağıdaki belgeler sisteme yüklenmelidir;
• Başvuru dilekçesi,
• Yabancıya ait pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin sureti,
• Varsa ilgili kamu kurum ve kuruluşundan alınan uygunluk belgesi (Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünce belirlenen ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilir), ve
• Başvuru sahibinin yukarıda girdiği kategoriye uygun olarak destekleyici diğer belgeler.
Turkuaz Kart başvuruları, Bakanlık tarafından gerekli teknik altyapı tamamlanıncaya kadar çalışma izni başvurularına benzer şekilde yurtiçi veya dışından e-Devlet üzerinden gerekli belgelerin sunulmasıyla yapılacaktır. Ayrıca Turkuaz Kart yakınına verilecek ikamet izinleri de Bakanlık tarafından gerekli teknik altyapı tamamlanıncaya kadar il göç idaresi müdürlükleri tarafından gerçekleştirilecektir.
Turkuaz Kart ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilir. Geçiş süresi içerisinde, Genel Müdürlükçe yabancının faaliyetlerini inceleyecek ve rapor hazırlayacak bir uzman atanır. Bu süre içerisinde kartı iptal edilmeyen ve geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin talebi uygun bulunan yabancının Turkuaz Kart’taki geçiş süresi kaydı kaldırılır ve Turkuaz Kart süresiz hale gelir.
Turkuaz Kart sahibi yabancıdan çalışma izni ve ikamet izin harcı ve Turkuaz Kart sahibi yakınından ikamet izin harcı alınmaz.
Turkuaz Kart sahibi yabancılar ile yabancı çalıştıran işverenler, sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmeye devam edecektir.